Aris Tsoukalas Και το ερώτημα που τίθεται αμείλικτα είναι το εξής: Εφόσον η εξελικτική συνέχεια είναι χαρακτηριστικό της ιστορικής πορείας κάθε γλωσσικού συστήματος που διαθέτει ομιλητές, γιατί η ιστορική συνέχεια της ελληνικής παρουσιάζεται σαν να έχει τάχα κάποια ιδιαιτερότητα; (κάπως έτσι, αλλά καταφατικά, γνωρίζοντας την απάντηση, το διατυπώνει ο Χριστίδης στις Ιστορίες της Ελληνικής Γλώσσας)
Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2019
Τετάρτη 16 Μαρτίου 2016
Τζένη Τσικλητήρα
.
Επί διακόσια χρόνια, οι εθνικοί διανοούμενοι του ελληνικού κράτους χτυπιούνται και ξεσκίζονται ότι "δεν υπάρχει παρά μία γλώσσα".
Σε ποιον απαντούν;
Δεν θυμάμαι να υπήρξε κάποιος που να είπε ότι υπάρχουν πολλές γλώσσες.
Φαίνεται ότι ούτε οι ίδιοι δεν είναι πεισμένοι γι' αυτό και αισθάνονται την ανάγκη διαρκώς να το επαναλαμβάνουν. Η αμφιβολία βγαίνει από μέσα.
.
Στέκομαι στις δύο τελευταίες προτάσεις. Από 'κει που μιλάει για τη γλώσσα, ως διά μαγείας, ω του θαύματος, πηδάει στους ίδιους τους χρήστες της γλώσσας. Λέει:
- "Επικοινωνούμε κάθε στιγμή μιλώντας με τις ρίζες ΜΑΣ" (προσοχή: όχι με τις ρίζες της γλώσσας, για την οποία μιλούσε προηγουμένως)
- "Τις ρίζες ΜΑΣ (όχι της γλώσσας απλώς) που βρίσκονται εκεί: Στα Αρχαία".
- "Επικοινωνούμε κάθε στιγμή μιλώντας με τις ρίζες ΜΑΣ" (προσοχή: όχι με τις ρίζες της γλώσσας, για την οποία μιλούσε προηγουμένως)
- "Τις ρίζες ΜΑΣ (όχι της γλώσσας απλώς) που βρίσκονται εκεί: Στα Αρχαία".
.
εγω, παντως,οταν πρωτοδιαβασα το "επικοινωνουμε καθε στιγμη μιλωντας με τις ριζες μας" το εξελαβα αυθορμητα ως
- επικοινωνουμε καθε στιγμη (συν)ομιλωντας) ΜΕ τις ριζες μας - οχι μιλωντας ή συνομλωντας ΔΙΑ των ριζων μας, δηλαδη καταλαβα σαν να εννοουσε πως - συνομιλουμε = εχουμε αλισβερισι με τις ριζες = το παρελθον μας
οπου οι ριζες = το παρελθον ειναι ο [κυριωτερος] συνομιλητης μας και οχι το μεσον με το οποιο μιλαμε προς καποιους απροσδιοριστους συνομιλητες
αυτα γιατι αμεσως πριν ειχε μεταφερθει απο την γλωσσα στην Σαπφω και στον Αρχιλοχο [προσωπικα δεν εχω ιδεα για την ποιηση τους], αρχαιους ομοτεχνους του, με καποια, διαφαινομενη, εντονη επιθυμια να [μπορουσε στην πραγματικοτητα να] συνομιλει με αυτους.
και επειδη αυτη η συνομιλια δεν ηταν εφικτη η δηλωση [προς τον εαυτο του μαλλον] τελειωνε με παραπονο.
τις ριζες = το παρελθον μας που βρισκονται - βρισκεται [δυστυχως γι΄ αυτον] μονο εκει [πισω] στα αρχαια ΠΟΙΗΜΑΤΑ, ενω οι ποιητες ειναι απροσιτοι.
δεν ξερω αν ειναι αληθεια αλλα, εχω διαβασει πως αρεσει στους ποιητες να συνομιλουν με αλλους ποιητες για ολα τα σχετικα με την ποιηση. και νομιζω πως υπαρχει μια προσωπικη χροια στην επιλογη των λεξεων σαν να εννοουσε πως σ΄ αυτον τον τοπο ο ουρανος, η θαλασσα [αλλα οχι η γη] ο ηλιος, η σεληνη, ο ανεμος [αλλα οχι η βροχη] εμπνεουν τους ποιητες διαχρονικα και, μαλιστα, κατα παρομοιο τροπο.
- επικοινωνουμε καθε στιγμη (συν)ομιλωντας) ΜΕ τις ριζες μας - οχι μιλωντας ή συνομλωντας ΔΙΑ των ριζων μας, δηλαδη καταλαβα σαν να εννοουσε πως - συνομιλουμε = εχουμε αλισβερισι με τις ριζες = το παρελθον μας
οπου οι ριζες = το παρελθον ειναι ο [κυριωτερος] συνομιλητης μας και οχι το μεσον με το οποιο μιλαμε προς καποιους απροσδιοριστους συνομιλητες
αυτα γιατι αμεσως πριν ειχε μεταφερθει απο την γλωσσα στην Σαπφω και στον Αρχιλοχο [προσωπικα δεν εχω ιδεα για την ποιηση τους], αρχαιους ομοτεχνους του, με καποια, διαφαινομενη, εντονη επιθυμια να [μπορουσε στην πραγματικοτητα να] συνομιλει με αυτους.
και επειδη αυτη η συνομιλια δεν ηταν εφικτη η δηλωση [προς τον εαυτο του μαλλον] τελειωνε με παραπονο.
τις ριζες = το παρελθον μας που βρισκονται - βρισκεται [δυστυχως γι΄ αυτον] μονο εκει [πισω] στα αρχαια ΠΟΙΗΜΑΤΑ, ενω οι ποιητες ειναι απροσιτοι.
δεν ξερω αν ειναι αληθεια αλλα, εχω διαβασει πως αρεσει στους ποιητες να συνομιλουν με αλλους ποιητες για ολα τα σχετικα με την ποιηση. και νομιζω πως υπαρχει μια προσωπικη χροια στην επιλογη των λεξεων σαν να εννοουσε πως σ΄ αυτον τον τοπο ο ουρανος, η θαλασσα [αλλα οχι η γη] ο ηλιος, η σεληνη, ο ανεμος [αλλα οχι η βροχη] εμπνεουν τους ποιητες διαχρονικα και, μαλιστα, κατα παρομοιο τροπο.
.
.
Akis Gavriilidis Το απόσπασμα, άμα το αναλύσουμε, μπάζει από παντού.
Η λέξη "άνεμος" μπορεί να λεγόταν (έστω όχι ακριβώς έτσι) και στην αρχαιότητα. Ας δούμε όμως τι λέει "σήμερα" ο "Έλληνας ποιητής":
Ο Μαϊστρος, ο Λεβάντες, ο Γαρμπής
ο Πουνέντες, ο Γραίγος, ο Σιρόκος
η Τραμουντάνα, η Όστρια
(Οδυσσέας Ελύτης, Έλληνας ποιητής κατηγορίας Νόμπελ: Το Άξιον Εστί - Δοξαστικόν - 1964)
Ούτε μία από αυτές τις λέξεις δεν χρησιμοποιούσε ούτε η Σαπφώ, ούτε ο Αρχίλοχος.
Η λέξη "άνεμος" μπορεί να λεγόταν (έστω όχι ακριβώς έτσι) και στην αρχαιότητα. Ας δούμε όμως τι λέει "σήμερα" ο "Έλληνας ποιητής":
Ο Μαϊστρος, ο Λεβάντες, ο Γαρμπής
ο Πουνέντες, ο Γραίγος, ο Σιρόκος
η Τραμουντάνα, η Όστρια
(Οδυσσέας Ελύτης, Έλληνας ποιητής κατηγορίας Νόμπελ: Το Άξιον Εστί - Δοξαστικόν - 1964)
Ούτε μία από αυτές τις λέξεις δεν χρησιμοποιούσε ούτε η Σαπφώ, ούτε ο Αρχίλοχος.
.
Yiannis Linardhakis ε, και;
ειπε καποιος πως χρησιμοποιουσαν ή χρησιμοποιουμε ΟΛΕΣ τις λεξεις; νομιζω οχι.
αλλα ποσοι λενε σημερα ΜαΪστρος, Λεβαντες κλπ [προσωπικα τους λεω τους ανεμους ετσι, αραια και που] αλλα ποσοι τους λενε ετσι;
νομιζω το παραδειγμα ειναι καπως αστοχο.
ειπε καποιος πως χρησιμοποιουσαν ή χρησιμοποιουμε ΟΛΕΣ τις λεξεις; νομιζω οχι.
αλλα ποσοι λενε σημερα ΜαΪστρος, Λεβαντες κλπ [προσωπικα τους λεω τους ανεμους ετσι, αραια και που] αλλα ποσοι τους λενε ετσι;
νομιζω το παραδειγμα ειναι καπως αστοχο.
Akis Gavriilidis Ναι, είπε κάποιος: αυτός που είπε ότι "δεν γνωρίζει παρά μία γλώσσα".
Akis Gavriilidis Σήμερα ΜαΪστρος, Λεβαντες κλπ λένε όσοι λέγανε και τότε που γράφτηκε. Δηλαδή κυρίως οι ναυτικοί.
Εάν δεν τις είχε βάλει ο "Έλληνας ποιητής" στο ποίημά του, θα ήταν ακόμα λιγότεροι.
Εγώ όμως αντιστρέφω το ερώτημα: από τις λέξεις που χρησιιμοποιούνται στο παρακάτω ποίημα, πόσες χρησιμοποιούνται σήμερα αυτούσιες; Εκτός από δύο συνδέσμους και μία πρόθεση, καμία. Κάνα δυο ακόμα αναγνωρίζουμε (μέγα, στρατηγόν), αλλά δεν τις χρησιμοποιούμε ούτε -ακόμα περισσότερο- τις "λέμε" όπως τις έλεγαν τότε. Οι υπόλοιπες, για όποιον δεν έχει διδαχθεί αρχαία, είναι κινέζικα. Και πολύ περισσότερο το νόημά τους. Διότι η γλώσσα δεν είναι μόνο λέξεις.
οὐ φιλέω μέγαν στρατηγὸν οὐδὲ διαπεπλιγμένον
οὐδὲ βοστρύχοισι γαῦρον οὐδ’ ὑπεξυρημένον,
ἀλλά μοι σμικρός τις εἴη καὶ περὶ κνήμας ἰδεῖν
ῥοικός, ἀσφαλέως βεβηκὼς ποσσί, καρδίης πλέως.
Εάν δεν τις είχε βάλει ο "Έλληνας ποιητής" στο ποίημά του, θα ήταν ακόμα λιγότεροι.
Εγώ όμως αντιστρέφω το ερώτημα: από τις λέξεις που χρησιιμοποιούνται στο παρακάτω ποίημα, πόσες χρησιμοποιούνται σήμερα αυτούσιες; Εκτός από δύο συνδέσμους και μία πρόθεση, καμία. Κάνα δυο ακόμα αναγνωρίζουμε (μέγα, στρατηγόν), αλλά δεν τις χρησιμοποιούμε ούτε -ακόμα περισσότερο- τις "λέμε" όπως τις έλεγαν τότε. Οι υπόλοιπες, για όποιον δεν έχει διδαχθεί αρχαία, είναι κινέζικα. Και πολύ περισσότερο το νόημά τους. Διότι η γλώσσα δεν είναι μόνο λέξεις.
οὐ φιλέω μέγαν στρατηγὸν οὐδὲ διαπεπλιγμένον
οὐδὲ βοστρύχοισι γαῦρον οὐδ’ ὑπεξυρημένον,
ἀλλά μοι σμικρός τις εἴη καὶ περὶ κνήμας ἰδεῖν
ῥοικός, ἀσφαλέως βεβηκὼς ποσσί, καρδίης πλέως.
Yiannis Linardhakis Akis Gavriilidis ειπε πως χρησιμοποιουσαν ή χρησημοποιουμε ΟΛΕΣ τις λςξεις;
Aris Tsoukalas Οπότε, επιστρέφουμε από 'κει που αρχίσαμε. Οι δύο τελ. προτάσεις είναι ενδεικτικές:. Η γλωσσική αυτή ιδιαιτερότητα (το κατά τον Ελύτη "σπουδαίο") συνιστά τη φυσική ενσάρκωση (ο χαρακτηρισμός της Γιακωβάκη) της συνέχειας του Έθνους. Τη συνέχεια αυτή προσπαθεί να υπερασπιστεί ο Ελύτης και τη συνηγορία του αυτή έχουμε μεγάλη ανάγκη σήμερα που νιώθουμε να αντιμετωπιζόμαστε διεθνώς ως σκερβελέδες. Το Έθνος έχει μεγάλη ανάγκη σήμερα από τα γλωσσικά διαπιστευτήρια της αδιάσπαστης συνέχειάς του.
Τζένη Τσικλητήρα Μου αρέσει η αλλαγή της φωτό... "Η ανθρώπινη νόηση, μητέρα όλων των γλωσσών " σωστότατο ... κι επειδή διαφέρουν οι ανθρώπινες νοήσεις μεταξύ ατόμων, ομάδων, λαών, εθνών κ.ο.κ. μάλλον θα διαφέρουν και οι γλώσσες .... Δηλαδή φτωχή νόηση = δημιουργία φτωχής γλώσσας, εξελιγμένη και εμπνευσμένη νόηση = εξελιγμένη και εμπνευσμένη γλώσσα ... Δεν είναι ? Την ελληνική καθείς την εντάσσει όπου επιθυμεί, ανάλογα με τα ζόρια και τις ιδεοληψίες του ...
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)