Παρασκευή 4 Μαρτίου 2011
λιγα λογια για τον Τακη Ζενετο με αφορμη το εργοστασιο Fix στην λεωφορο Συγγρου
Ο Ζενετος δεν ηταν απλως cult, ηταν μυθος ενω ακομη ζουσε και ενω ηταν πολυ νεος (και αυτοκτονησε πολυ νεος).
Ο υπερβολικος θαυμασμος ειναι γενικα χασιμο του μετρου και γι΄αυτο, κατα την γνωμη μου, ανωφελης.
Ομως ο Ζενετος ανηκει στην κατηγορια των οραματιστων που η αξια τους δεν περιοριζεται απο τον τομεα δρασης τους (αν δηλαδη ειναι/ηταν αρχιτεκτονες, φυσικοι η γιατροι) και επομενως τα έργα τους δεν κρινονται στην βάση της υλικης τους υποστασης αλλά στην βάση συμφραζομενων αυτης της υποστασης που μπορουν να αναφερονται σε θέματα αϋλα όπως προοδος, ελευθερια, ισοτητα δικαιωματων και ευκαιριων, δικαιοσυνη. κλπ κλπ (οι πραγματικοι τεχνολογικοι, οικονομικοι η αλλοι περιορισμοι που επιβαλουν αναντιστοιχια οραματος και κατασκευης είναι καποιοι από τους λογους για τους οποίους ο υπερβολικος θαυμασμος είναι ανωφελης).
Παντως με κανενα από τα έργα του Ζενετου δεν πραγματοποιηθηκε το οραμα του για μια τεχνολογια των κατασκευων τοσο ανεπτυγμενη που:
1. δεν θα δεσμευοταν (πολυ) από την υλικοτητα των στοιχειων της κατασκευης, όπως το βαρος, ο ογκος, οι αντοχες των υλικων.
2. θα επετρεπε απεριοριστη ευελιξια, μεταβλητοτητα, προσαρμοστικοτητα στα κτιρια ώστε αυτά να ανταποκρινονται σε πολλαπλες προβλεψιμες και απροβλεπτες αλλαγες χρησης τοσο με βάση τα γνωστα δεδομενα της εποχης οσο και στο μέλλον περα από τα γνωστα δεδομενα.
Αντι λοιπον της πληρους υλοποιησης των κατασκευων του οραματος "παρασταθηκε" η εικονα τετοιων (υποτιθεται τεχνολογικα ουτοπικων) κατασκευων.
Τα κτιρια του Ζενετου (και το Fix και το σχολειο) δικαιουνται να τα βλεπει και να τα αξιολογει κανεις με δυο τρόπους.
1. σαν μακετες σε φυσικο μεγεθος που έχουν επι πλέον και μερικη αλλά όχι πληρη λειτουργικοτητα.
2. σαν κειμενα που αντι λεξεων χρησιμοποιούνται σχηματα χρωματα και υφες (που όμως είναι πολύ πειο δυσκολα στον χειρισμο τους από τις λεξεις αφ' ενός γιατί οι φορείς τους είναι πραγματα όχι ηχοι και αφ' ετερου γιατί το νοημα τους είναι ασαφεστερα προσδιορισμενο συμβατικα).
για τα κειμενα (όπως και για τα κτιρια) υπαρχουν γενικα γραμματικοι, συνατκτικοι και υφολογικοι κανονες που καλο είναι να ακολουθουνται για να υπαρχει η σιγουρια του (τουλαχιστον) αποδεκτου από τον μεσο αναγνωστη (η θεατη) τελικου προϊοντος. αυτοι όμως οι κανονες δεν είναι απολυτα δεσμευτικοι για τους ποιητες (ουτε για τους αρχιτεκτονες).
Φυσικα η γλωσσα που κάθε ομαδα ανθρώπων χρησιμοποιει για να επικοινωνει με τις αλλες ομαδες που συνυπαρχουν στον ιδιο χωρο πρέπει να είναι κατανοητη από ολους αλλοιως δεν βγαινει νοημα. όμως εκτος των αλλων ομαδων υπαρχει και η επικοινωνια μεταξυ των μελων της συγκεκριμμενης ομαδας και εκει μπορει να υπαρχει μια εσωτερικη γλωσσα που δεν είναι απαραιτητα κατανοητη από του υπολοιπους (και η συγχονη φυσικη και η βιολογια έχουν τετοιες ακατανοητες για εμας τους πολλους γλωσσες γιατί να η έχουν οι καλλιτεχνες και οι αρχιτεκτονες;)
Κατά την γνωμη μου το προβλημα δεν είναι με την γλωσσα αλλά με τα "κειμενα" (μπορει καποιος να μπει στον κοπο να μαθει την οποιαδηποτε ειδικη γλωσσα αν τον ενδιαφερουν τα "κείμενα", αν δεν τον ενδιαφερουν δεν θα την μαθει αλλά δεν μπορει να κατακρινει την χρηση της).
Η παραγωγη των αρχιτεκτονικων έργων είναι δαπανηρη και η παρουσια τους είναι δημοσια, γι' αυτό η ευθυνη των αρχιτεκτονων είναι μεγαλυτερη από την ευθυνη των καλλιτεχνων σε ότι αφορά το επικοινωνιακο μερος της.
Δυστυχως η μανιωδης οπισθοδρομικοτητα της ελληνικης κοινωνιας είναι τετοια που αποθαρρυνει την φρεσκαδα στην επιλογη και στην διαπραγματευση αξιολογων ελπιδοφορων θεματων.
Ο Τακης Ζενετος είναι μεγαλος ακριβως γιατί όλη η δουλεια του απεβλεπε στην προωθηση της πιστης πως το παρον είναι καλυτερο από το παρελθον και της ελπιδας πως το μέλλον θα εινα καλυτερο από το παρον και με τα έργα του εξωθουσε την συντηρητικη ελληνικη κοινωνια να κατανοησει και αποδεχθει το παρον και να κινηθει θαραλεα προς το μέλλον.
Το αν τα μέσα του ηταν φτωχικα μπετα, τζαμαριες, και ξυλινα κουφωματα δεν έχει καμια σημασια, όπως καμια σημασια δεν έχει αν τηρουσε η δεν τηρουσε τις κλασικες αρχές της συνθεσης και των αναλογιων. Και φυσικα πρέπει να του συγχωρειται απολυτα αν μας ξεγελασε επενδυοντας ένα παλιο κτίριο (που δεν νομιζω καθολου πως ισχυει γιατί το εργοστασιο Fix ανακατασκευασθηκε τμηματικα, και φαινετα αυτο από την μορφη του υπαρχοντος φεροντος οργανισμου) με καινουργια επενδυση.
Στην περιπτωση FIx το νοημα, η θεση και ο χρόνος που φτιαχθηκε το κτίριο έχουν σημασια όχι η αυθεντικοτητα η τα μέσα.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)